Instytut Dobrego Pasterza (Institutum a Bono Pastore),
za osobistym przyzwoleniem Ojca świętego Benedykta XVI, został kanonicznie erygowany 8 września 2006 r. Tego dnia, w święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, Jego Eminencja Dario Kardynał Castrillon Hoyos, Przewodniczący Papieskiej Komisji Ecclesia Dei, w imieniu Stolicy Apostolskiej, podpisał dekret powołujący do życia nową wspólnotę do służby Kościołowi, którego pierwszym Przełożonym Generalnym został ks. Philippe Laguérie.
Instytut Dobrego Pasterza jest stowarzyszeniem życia apostolskiego na prawie papieskim (Kan 589, 590, 731) i podlega bezpośrednio Dykasterii (dawn. Kongregacji) ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego (kan. 578, 586, 587). Do stycznia 2019 roku, z racji na swój specjalny charyzmat, Instytut podlegał Pontyfikalnej Komisji Ecclesia Dei, a w latach 2019-2021 Kongregacji Nauki Wiary).
Instytut na prawie papieskim jest podporządkowany bezpośrednio Stolicy Apostolskiej (Kan 593), a jego przełożony ma jurysdykcję zwyczajną w zakresie wewnętrznym jak i zewnętrznym, nad wszystkimi członkami zgromadzenia (Kan 134, 596). On inkardynuje członków – księży i diakonów. Może otwierać seminaria duchowne i powoływać do święceń niższych i wyższych kandydatów uznanych za zdolnych do kapłaństwa i za zgodą biskupów ordynariuszy eryguje nowe domy i parafie personalne (Kan 520, 733).
Przełożonym Generalnym Instytutu Dobrego Pasterza jest obecnie ks. Luis Gabriel Barrero Zabaleta IBP.
Powołanie IBP nastąpiło jednocześnie z pełną aprobatą 
przewodniczącego konferencji Episkopatu Francji JE Jeana-Pierre’a Kard. Ricarda, który jako pierwszy przyjął nowo utworzony Instytut do swojej diecezji.
Kapłani nowego dzieła apostolskiego i misyjnego, w pełni wyrażając jedność z Rzymem, cieszą się z hojności z jaką hierarchia kościelna przyjęła ich prośbę o utworzenie nowego Instytutu. Stolica Apostolska zatwierdziła, że „we wszystkich swoich działaniach liturgicznych, ryt rzymski – zawarty w czterech księgach liturgicznych obowiązujących w roku 1962, to znaczy: pontyfikał, mszał, brewiarz i rytuał rzymski, jest obrządkiem własnym Instytutu” (Statuty II, 2), jak to podkreślił kardynał Castrillon Hoyos „odtąd, nadzwyczajna forma rytu rzymskiego, której używa Instytut Dobrego Pasterza, nie jest już tylko kwestią pozwolenia, ale prawem własnym cieszącym się zachętą Stolicy Rzymskiej”.
Instytut Dobrego Pasterza jest wreszcie również jednym z „narzędzi wykonawczych” woli Ojca świętego wyrażonej w Motu Proprio Summorum Pontificum, „Fakt ten skłania nas do tego, byśmy zachowali i chronili bogactwa będące owocem wiary i modlitwy Kościoła i byśmy dali im odpowiednie dla nich miejsce.” (Benedykt XVI, List do biskupów)